فرهنگ هر ملت، پیچیدگیها و قواعد خاص خودش را دارد. فرهنگ کشور ما هم برای هر موقعیتی، عرف خود را تعیین کرده است. مثلا اگر شما به سفر بروید، برای دوستان و اقوامتان از آن شهر سوغات میآورید. سوغات آوردن از شهرهای مختلف از یک سو، نزدیکانمان را خوشحال میکند، و از سوی دیگر باعث رونق کسب و کار در شهرهای مختلف میشود. شاید این روزها شرایط اقتصادی اجازه ندهد که سوغات فراوان برای اطرافیانمان بیاوریم، اما یادگاری کوچک از شهرهای مختلف میتواند آنها را خوشحال کند. اما آیا میدانید انواع سوغات شهرهای ایران چیست؟ برای آشنایی با سوغات ایران و شهرهای مختلف کشور، هر یک از استانهای کشور را به تفکیک مورد بررسی قرار دادهایم.
سوغات تبریز (سوغات استان آذربایجان شرقی)
آذربایجان شرقی با آب و هوای کوهستانی و سرزمینی حاصلخیز، محل رشد انواع گیاهان و محصولات کشاورزی و باغی است. علاوه بر این، ترکها همیشه خوشسلیقه و خوشخوراک بودهاند. بنابراین انواع شیرینیهای لذیذ را میتوانید از تبریز سوغات بیاورید. شیرینیهایی شامل قرابیه، نوقا، ریس و قند پنیری از جمله انواع سوغات تبریز هستند. اما سوغات های تبریز به خوراکی محدود نمیشود.
فرش، عصاره هنر ایرانیان، یکی از برترین محصولات استان آذربایجان شرقی است. فرش زیبای تبریز که عمدتا حاصل تلاش و هنر دختران و زنان این استان است، سوغات ارزندهای خواهد بود. شاید بتوان فرش را درخشانترین کالا در میان سوغات ایران دانست زیرا در سایر استانها نیز بافته و عرضه میشود. فرشهایی که با تار و پود مردمان آن خطه تنیده شده است.
آثار معرق و منبت و کفش چرم نیز سوغات آذربایجان شرقی هستند.
سوغات ارومیه (سوغات استان آذربایجان غربی)
استان آذربایجان غربی، استان بزرگی نیست با این حال طبیعتی غنی و خاکی حاصلخیز دارد. همین موضوع باعث میشود که این استان سوغاتهای متنوع و فراوانی داشته باشد. در میان تمام سوغات های آذربایجان غربی، نقلهای خوشمزه ارومیه از همه معروفترند. نقل ارومیه انواع مختلفی دارد از جمله نقل گلمحمدی، نقل زعفرانی، نقل بیدمشکی و… . علاوه بر نقل، حلواهای ارومیه هم شناخته شده است.
انواع عرقیات گیاهی، شیرینیهای خوشمزه مانند سوجوق و نانهای سنتی هم در بین انواع سوغات آذربایجان غربی به شمار میآیند. صنایع دستی چوبی و فرش را نیز میتوانید از ارومیه سوغات بیاورید.
سوغات اردبیل
اگر به اردبیل میروید از خریدن عسل غافل نشوید. عسل نه تنها سوغات اردبیل بلکه محصولی عالی برای خودتان هم هست. علاوه بر عسل، در اردبیل نیز مانند بسیاری از استانهای کشور، شیرینیهای فراوانی پخته میشود. از جمله این شیرینیها میتوان به حلوای زنجبیلی، قچکورگی و حلوای سفید و سیاه اشاره کرد.
از دیگر سوغات های استان اردبیل میتوان از نان برنجی خلخال نام برد. صنایع دستی این استان هم شامل لباسهای سنتی، ظروف مسی و نقاشی روی چرم میشود.
سوغات اصفهان
اصفهان همیشه میزبان گردشگرانی است که دلشان میخواهد از تاریخ، هنر و فرهنگ این خطه لذت ببرند. برای این میهمانان، سوغاتهای فراوانی هم در دسترس است. از مشهورترین سوغاتی های اصفهان ، گز است. پولکی، شیرینی کرکی، سوهان عسلی و گلاب کاشان نیز از انواع سوغات استان اصفهان به شمار میآیند.
اما از خوراکیها که بگذریم، در میان صنایع دستی اصفهان، با دنیایی شگفتآور، رنگارنگ و هنرمندانه مواجه هستیم. میناکاری یکی از زیباترین و جذابترین آثار هنری و سوغات استان اصفهان است. در واقع میناکاری را میتوان در گروه بهترین سوغات شهرهای ایران ردهبندی کرد.
آثار منبتکاری، خاتمکاری و پارچههای قلمکار هم از دیگر سوغات اصفهان هستند. علاوه بر این ظروف مسی، آثار ملیلهگری و کاشیسازی را هم میتوانید از اصفهان سوغات بیاورید.
سوغات ایلام
شاید تا به حال فکر میکردید، استان ایلام سوغاتهای چندانی نداشته باشد. اگر چنین است، کاملا اشتباه میکنید. شیرینیهایی نظیر بژی برساق، کله کنجی و حلوای بگل از جمله سوغات های ایلام است. انواع نانهای لذیذ مانند نان گرده و نان ساج را هم میتوانید به عنوان سوغات استان ایلام درنظر داشته باشید.
دیگر سوغات ایلام، ترخینه است. میتوانید ترخینههای خشک را از ایلام بیاورید و با آنها آش لذیذ ترخینه بپزید.
صنایع دستی ایلام هم بسیار ارزشمند است. آثاری مانند گیوه و گلیم برجسته نیز در میان سوغات های غیرخوراکی ایلام وجود دارد.
سوغات بوشهر
بوشهر، یکی از زیباترین و دیدنیترین استانهای جنوبی کشور است. انواع ماهی و میگو را میتوان یکی از اصلیترین سوغات های بوشهر دانست. خرما و خارک (خرمای نارس) نیز دیگر سوغات بوشهر هستند.
در میان صنایع دستی، آثار حصیربافی و عبابافی را نیز میتوانید از بوشهر برای اطرافیانتان سوغات بیاورید
سوغات شهرکرد (سوغات استان چهارمحال و بختیاری)
گز، فقط سوغات اصفهان نیست بلکه سوغات شهرکرد نیز هست. از دیگر سوغات های استان چهارمحال و بختیاری میتوان به بادام درختی، عسل و قره قوروت اشاره کرد.
قالی، گلیم و گبه نیز سوغات استان چهارمحال و بختیاری است. صنایع دستی ارزشمندی که زیباییهای آنها پایان ندارد.
سوغات مشهد (سوغات استان خراسان رضوی)
سوغات های استان خراسان رضوی شباهت زیادی با سوغات های خراسان جنوبی دارد. از جمله سوغات های خراسان رضوی میتوان به زعفران، زرشک و نقل و نبات، ادویه و خشکبار، اشاره کرد.
کالاهایی مانند جانماز، عطر، تسبیح، مهر و … را نیز میتوان از سوغات های مشهد برشمرد. یکی دیگر از سوغات مشهد، انواع انگشترهای تزئینی است.
و در پایان فیروزه اصل نیشابور نیز را میتوان از ارزشمندترین سوغات های استان خراسان رضوی دانست.
سوغات بجنورد (سوغات استان خراسان شمالی)
اگر به بجنورد سفر کردید، انتخابهای متفاوتی برای خرید سوغات دارید. انواع آب نبات سوغات بجنورد است. شکرپنیر هم یکی از اصلیترین آبنباتهایی است که در این شهر مییابید. از دیگر سوغات های استان خراسان شمالی میتوان به انگور اشاره کرد.
فرش دورو و گلیم نیز از سوغات های استان خراسان شمالی به شمار میآیند.
سوغات اهواز
یکی دیگر از استانهای زیبا و پرنشاط جنوب کشورمان، استان خوزستان است. این استان با قرار گرفتن در منطقهای جلگهای و آب و هوایی گرم، بستر مناسبی برای رشد محصولات گرمسیری است. از جمله سوغات استان خوزستان میتوان به انواع خرما اشاره کرد.
کلیچه هم سوغات استان خوزستان است؛ البته این نوع کلوچه محلی بیشتر در شهرهایی مانند دزفول و شوشتر طبخ میشود.
کپوبافی، احرامیبافی و گلیم افشار نیز از دیگر سوغات های اهواز و استان خوزستان هستند.
سوغات زنجان
یشتر ما زنجان را به چاقوهای معروفش میشناسیم. اما سوغات زنجان، تنها چاقو نیست. از دیگر سوغات های استان زنجان میتوان به نان اردک، انگشت پیچ و سقز اشاره کرد.
سوغات زنجان در میان صنایع دستی هم شامل ملیلهکاری، چارقدوزی و مسگری میشود.
سوغات شیراز
فارس، یکی از زیباترین و حاصلخیزترین استانهای کشور است. این استان بزرگ محل رشد انواع گیاهان و محصولات کشاورزی مفید است. مهمترین سوغات شیراز، انواع عرقیات گیاهی و آبلیمو است. از دیگر سوغات های شیراز میتوان به لیمو شیرازی، مسقطی، کلوچه شیرازی، حلوای شیرازی و نان یوخه اشاره کرد.
سوغات های استان فارس در بخش صنایع دستی شامل خاتمکاری، معرقکاری، ظروف نقره و قلمزنی میشود. دیگر سوغات استان فارس، گیوه دستدوز و بسیار زیباست که میتواند هدیهای دلنشین برای افراد سن و سالدار باشد.
سوغات قم
شاید کمتر کسی باشد که طعم سوهان لذیذ قم را نچشیده باشد. سوهان را شاید بتوان مهم ترین سوغات قم دانست. علاوه بر این اگر قرار باشد، فهرستی از برترین سوغات ایران تهیه کنیم، سوهان هم در همان اوائل فهرست خودنمایی میکند. نان خوش طعم کسمه نیز از دیگر سوغات های قم است.
بخش دیگری از سوغات های استان قم به هنر فرش و قالیبافی مربوط میشود؛ قالیهای این استان، بسیار زیبا و هنرمندانه بافته میشوند.
سوغات سنندج (سوغات استان کردستان)
اگرچه بسیاری از ما پسته را به عنوان سوغات کرمان میشناسیم، اما سوغات استان کرمان تنها به این محصول لذیذ محدود نمیشود. کلمپه، زیره، قاووت (یا قووتو)، کماج، قطاب (قطاب مخصوص کرمان)، خرما، و مرکبات از دیگر سوغات های کرمان به شمار میآیند.
از سوغات های استان کرمان در بخش صنایع دستی نیز میتوان به هنر زیبای پتهدوزی، گبردوزی و آجیدهدوزی اشاره کرد.
سوغات کرمانشاه
تقریبا همه ما بهترین نان برنجی را، نان برنجی کرمانشاه میدانیم. اما سوغات کرمانشاه تنها نان برنجی نیست. کاک، نان خرمایی و روغن حیوان از دیگر سوغات های استان کرمانشاه هستند.
در زمینه صنایع دستی هم سوغات های کرمانشاه متفاوت و رنگارنگ است؛ از جمله این سوغاتی ها، میتوان به قالی، گلیم، موجبافی و گیوهبافی اشاره کرد.
سوغات رشت (سوغات استان گیلان)
زیتون، پرطرفدارترین سوغات استان گیلان است. از دیگر سوغات های استان گیلان میتوان به باقلوای یاس، رشته خشکار و بادام زمینی اشاره کرد. به عنوان سوغات رشت، میتوانید انواع صنایع دستی شامل حصیربافی و نمد را نیز بخرید. یکی دیگر از سوغات های رشت، انواع کلوچه است البته معروفترین کلوچه گیلان را در فومن مییابید.
سوغات ساری (سوغات استان مازندران)
استانهای شمالی کشور به واسطه آب و هوای مطلوب و طبیعت سرسبز، در بسیاری از ایام سال، میزبان گردشگرانی از سراسر کشور هستند. سوغات استان مازندران برای این افراد فراوان و متنوع است. از انواع سوغات های استان مازندران میتوان به انواع ماهی، کلوچه، رشته به رشته، لواشک، ترشی، کماج و … اشاره کرد.
برای خرید سوغات ساری، میتوانید در بازارهای محلی این شهر قدم بزنید و از محصولات تازه این خطه لذت ببرید.
سوغات یزد
یزد هم از آن شهرهایی است که سوغاتهایش در میان بهترین سوغات شهرهای ایران قرار میگیرد. در این شهر انواع لذیذترین شیرینیها پخته میشود. شیرینیهای معروفی نظیر قطاب، باقلوا، پشمک، حاج بادام، سوهان، نان برنجی، نان پنجرهای، انواع لوز و کیک یزدی از سوغات های یزد هستند. ارده اردکان نیز از دیگر شیرینیها و سوغات های استان یزد است.
ترمه نیز یکی از ارزشمندترین سوغات های استان یزد است. سفال و سرامیک، زیلو، چادرشب و شمد را نیز میتوانید به عنوان سوغات یزد خریداری کنید.
کشور پهناور و چهار فصل ما، سرزمین تنوعهاست. شما در هر گوشه از کشور انواع خوراکیها و صنایع دستی ارزشمندی را مییابید که مانندشان در کمتر جایی پیدا میشود.